آیا تغییر در سرعت چرخش دورانی زمین به افزایش زلزله های بزرگتر در 2018 می انجامد

ایمان انتظام  (وبلاگ علمي دكتر انتظام : (http://dr-entezam.blogfa.com)  مطلب زیر تخلیص و ترجمه ای از نوشته اریک کلمنتی از بلاگ های مربوط به مجله دیسکاوری می باشد:

 ما در روز های اخیر اخباری دیدیم در مورد افرایش زمین لرزه های 7 ریشتری در سال پیش رو اولین عکس العمل من ناباوری بود که معمولا در مورد چنین اخباری دارم.

اما پس ازآن متوجه شدم سرمنشا این مطلب مقاله ای در Geophysical Research letters   و چکیده ای در همایش سازمان زمین شناسی آمریکا در سیاتل بود که در انها "روجر بیلهام" و "ربکا بندیک" مدلی را مطرح کردند که پیش بینی می نماید سال 2008 پنجره ای برای افزایش رخداد زمین لرزه های بزرگتر در نتیجه یک تغییر بسیار بسیار جزئی در نرخ دوران زمین است.

با اینکه ما هرگز متوجه نمی شویم سرعت چرخش دورانی زمین هر چندی کمی تغییر می کند زمین شناسان مطمئن نیستند چه چیزی موجب آن می شود اما احتمالا مربوط به تعییراتی در هسته زمین (بخش خارجی آن ) است. همانطور که پس از یک ترمز شما کمربند ایمنی را احساس میکنید هر چقدر کم با کاهش سرعت سنگهای زیادی هستند که با شتاب حرکتی که دارند کاهش سرعت می یابند این امر موجب اعمال استرس زیاد به سنگ شده و این استرس افزون شده می تواند به زمین لرزه منجر شود.

اما بیلهام و بندیک  می گویند که آنان مثالهایی یافته اند که وقتی کاهش جزئی در سرعت دوران زمین رخ می دهد زمانی نیاز است تا در زمین انتشار یابد. بنابراین وقتی کاهش جزئی در ذوران زمین رخ میدهد ما تاخیری 5 تا 6 ساله داریم تا افزایشی سی درصدی در زمین لرزه های بزرگ (بزرگتر از 7) بین 10 تا 30 درجه عرص جغرافیایی شمال و جنوب رخ دهد. این افزایش می تواند تا 5 سال طول بکشد اما مدت زمان دقیق  آن با توجه به داده های در دست مشخص نمی باشد.

اما چرا 2018؟ ظاهرا 2017 ششمین سال از آخرین کاهش سرعت دوران بوده بنابراین سال 2018 ما می توانیم شاهد افزایش زلزله های بیش از 7 ریشتر باشیم. مسئله اینجاست که داده های این تئوری از سال 1900 می باشد و با اینکه چندین بار ما این افزایش زلزله ها پس از کاهش را داشته ایم این اولین بار است که ما قادر به پیش بینی این افزایش بوده ایم. ما هم اکنون شاهد دو  زلزله حدود 7 ریشتر در مرز ایران و عراق( 7.3 ریشتر) و کالدونیا جدید در اقیانوس آرام  (7 ریشتر) در 12 و 19 نوامبر 2017 بوده ایم. البته زلزله های بالای 7 ریشتر چندین بار در سال رح می دهد (7 زلزله بالای 7 ریشتر در 2017) و این زلزله ها می تواند در رابطه با این تئوری باشند یا نه .

تئوری بیلهام و بندیک  نه در مورد مکان دفیق و نه زمان دقیق، این زلزله ها چیزی می گوید. مهمترین جنبه این نظریه این است که ما بتوانیم خود را برای سالهایی که می تواند زلزله های بزرگتر، بیشتری داشته باشد آماده سازیم. این نطریه دور از یک پیش بینی دقیق زلزله هاست ولی اگر ما افزایشی در سال 2018 در تعداد زلزله های بزرگ داشته باشیم  به دید کلی تری از زلزله ها و اتشفشان ها که از تغییرات درونی زمین منشا می گیرند دست خواهیم  یافت.

 منبع